Από τη Φινλανδία προκύπτουν καινοτομίες ανθεκτικές στο μέλλον

Σο Slush είναι γνωστό για τα στροβιλιζόμενα φώτα και τις γεμάτες μουσική εναρκτήριες παραστάσεις. Σουζάνα Λέχτο

Και η έκδοση του 2022 δεν απογοήτευσε. Η διήμερη εκδήλωση προσέφερε την ευκαιρία σε εταιρείες από όλο τον κόσμο να δικτυωθούν με έναν αριθμό ρεκόρ επενδυτών και να ακούσουν ηγέτες από εταιρείες όπως η Apple, η Klarna, η Onlyfans και η Supercell. Αυτό που ήταν σαφές από την αρχή φέτος είναι ότι οι επιχειρήσεις αλλάζουν και οι επενδυτές αντιμετωπίζουν πρωτοφανείς προκλήσεις. Απαιτούνται νέες προσεγγίσεις σε όλους τους τομείς και ο επιχειρηματικός κόσμος διαθέτει όλα τα εργαλεία για να βοηθήσει στην ανάπτυξή τους.

Από την πρώτη κιόλας ημέρα, η πρωθυπουργός της Υινλανδίας, Sanna Marin, ήταν εκείνη που πρόβαλε μια αισιοδοξία για το μέλλον. Μετά από τρία χρόνια γεμάτα κρίση, η Marin τόνισε την ανάγκη να μάθουμε από το παρελθόν και να αγωνιστούμε για τεχνολογική ανεξαρτησία και ανθεκτικές στο μέλλον ψηφιακές λύσεις.

«Φρειαζόμαστε νέες καινοτομίες. χρειαζόμαστε νέες ιδέες», δήλωσε η Μαρίν. «Φρειαζόμαστε νέα πράγματα στην κοινωνία μας για να διασφαλίσουμε ότι όχι μόνο θα διαχειριστούμε και θα επιβιώσουμε, αλλά θα ευδοκιμήσουμε και θα πετύχουμε επίσης».

Εδώ είναι μερικές από τις φινλανδικές νεοσύστατες επιχειρήσεις που μπορούν να εκπληρώσουν αυτήν τη δήλωση αποστολής.

Κβαντική ισχύς και υγιή λίπη

Ιδρύθηκε το 2020, η Algorithmiq είναι μια νεοσύστατη εταιρεία με έδρα το Ελσίνκι που αναπτύσσει κβαντικούς αλγόριθμους για την επίλυση των πιο δύσκολων ερωτήσεων της επιστήμης. Η πρώτη του στάση: η ιατρική. Πρόσφατα, η Algorithmiq ανακοίνωσε τη συνεργασία της με την IBM και την πλατφόρμα ανακά- λυψης φαρμάκων, Aurora. Η εταιρεία πιστεύει ότι μπορεί να μειώσει σημαντικά το χρόνο που απαιτείται για την ανακάλυψη νέων φαρμάκων και τη διάθεσή τους στην αγορά.

«Ανακαλύψαμε μια μέθοδο για να συνδυάσουμε το αποτέλεσμα των κβαντικών υπολογιστών με την πιο ισχυρή κλασική μέθοδο με τρόπο που είναι ακριβής, αποτελεσματικός και επεκτάσιμος», εξήγησε η διευθύνουσα σύμβουλος, ιδρύτρια και καθηγήτρια Sabrina Maniscalco. «Αυτό καθιστά την Aurora τη μόνη πλατφόρμα στην αγορά που μπορεί να χρησιμοποιήσει υπάρχοντες κβαντικούς υπολογιστές για την επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται με την ανακάλυψη φαρμάκων».

Η Algorithmiq έχει ήδη συγκεντρώσει τέσσερα εκατομμύρια ευρώ σε χρηματοδότηση εκκίνησης και φιλοδοξεί να αποδείξει το χρήσιμο κβαντικό της πλεονέκτημα ήδη από το 2023. Εν ολίγοις, αυτό αναφέρεται στην επίλυση ενός προβλήματος γρηγορότερα από οποιονδήποτε κλασικό υπολογιστή.

Αντίθετα, το OleoFlow βρίσκεται στην αρχή του ταξιδιού του. Επί του παρόντος, ένα ερευνητικό πρόγραμμα στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, το OleoFlow έχει αναπτύξει μια διαδικασία που μετατρέπει υγιή, τοπικά παραγόμενα έλαια σε στερεό λίπος, το οποίο η βιομηχανία τροφίμων μπορεί να χρησιμοποιήσει για να αντικαταστήσει συστατικά όπως το βούτυρο και το φοινικέλαιο. ΢κεφτείτε αρτοσκευάσματα και αλείμματα σοκολάτας, αλλά με υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και βελτιωμένες θρεπτικές αξίες.

«Ο αντίκτυπος για τους παραγωγούς τροφίμων είναι ότι μπορούν να επιτύχουν πιο βιώσιμα συστατικά και επιχειρήσεις», δήλωσε ο βιομηχανικός σχεδιαστής έργων Ε & Α του OleoFlow, Anton Nolvi. «Αυτό που θα δώσει στους καταναλωτές είναι πιο υγιεινά προϊόντα».

Με επικεφαλής τον Jyrki Lee-Korhonen, η OleoFlow εμπορεύεται επί του παρόντος το προϊόν της και σχεδιάζει να αποσχιστεί ως ανεξάρτητη εταιρεία από το πανεπιστήμιο την άνοιξη του 2023.

Βιώσιμη γεωργία και νανοδορυφόροι

Αλλού στη φινλανδική γαστρονομική σκηνή, νεοσύστατες επιχειρήσεις όπως η Solar Foods και η Onego Bio έχουν γίνει πρωτοσέλιδα για τις δημιουργίες πρωτεϊνών χωρίς ζώα. Ωστόσο, πολλοί εξακολουθούν να ειδικεύονται στην πιο παραδοσιακή παραγωγή γεωργικών τροφίμων – με μια σύγχρονη συστροφή, φυσικά. Με την κάθετη γεωργική επιχείρηση να εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια, η Arctic Farming επιδιώκει να διακριθεί αναπτύσσοντας μια ιδιαίτερα τεχνολογική εστίαση στην προσέγγισή της.

«Αντί να πουλάμε σαλάτα σε άλλους ανθρώπους, πουλάμε την τεχνολογία και έτσι μπορούν στη συνέχεια να ξεκινήσουν τη γεωργία», δήλωσε ο Daniel Rotko. «Σο πρόβλημά μας που προσπαθούμε να λύσουμε αυτή τη στιγμή είναι το πρόβλημα της ποιότητας και της εμπειρίας των πελατών. Έτσι, πουλάμε και μισθώνουμε το υλικό μας σε εστιατόρια, καφετέριες, ξενοδοχεία, όπου στη συνέχεια μπορούν να παρέχουν ένα νέο είδος εμπειρίας πελάτη για τους πελάτες τους, όπου παίρνουν φρέσκα προϊόντα ακριβώς δίπλα στην κουζίνα τους.

Σύμφωνα με την εταιρεία, η πλήρως αυτοματοποιημένη τεχνολογία της μπορεί να εξοικονομήσει έως και το 95% του νερού που χρησιμοποιείται στη συμβατική γεωργία. Επιπλέον, το κλιματικά ελεγχόμενο περιβάλλον σημαίνει ότι μπορούν να παραχθούν αποτελέσματα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Άλλες εταιρείες κοιτάζουν προς τα κάτω από ακόμη μεγαλύτερα ύψη για να επηρεάσουν την αλλαγή. Σο Kuva Space, για παράδειγμα, χρησιμοποιεί δορυφορική τεχνολογία για να παρατηρήσει δύο από τα πιο σημαντικά ζητήματα της τρέχουσας εποχής: την κλιματική αλλαγή και την ασφάλεια και προστασία.

«Είμαστε τα μάτια στην τροχιά που κοιτάζουν προς τα κάτω και βλέπουν τι συμβαίνει στην επιφάνεια της Γης, με όλους τους βιολογικούς πόρους και τις ανθρώπινες δραστηριότητες», συνόψισε ο διευθύνων σύμβουλος Jarkko Antila, «και παρέχουμε αυτές τις πληροφορίες στους πελάτες μας».

Η εταιρεία διαθέτει επί του παρόντος τρεις νανοδορυφόρους σε τροχιά εξοπλισμένους με μοναδική τεχνολογία υπερφασματικής κάμερας και έχει ανάπτυξη στα στόχευά της.

«Ουσιαστικά εκπροσωπούμε μια νέα διαστημική βιομηχανία. Σο νέο διάστημα ανθεί επίσης, ως τέτοιο, λόγω όλων αυτών των υπηρεσιών εκτόξευσης που επιτρέπουν στους ανθρώπους να ανεβάζουν περισσότερους δορυφόρους στον ουρανό. Εξετάζουμε μια εξαιρετικά αναπτυσσόμενη επιχείρηση στο εγγύς μέλλον», πρόσθεσε η Antila.

Επικοινωνία βίντεο επόμενου επιπέδου

Στη σημερινή ταραχώδη και κατακερματισμένη επαγγελματική ζωή, δυσκολεύεστε να βρείτε ένα άτομο που δεν θα ήθελε να βελτιώσει την ικανότητά του να επικεντρωθεί. Είναι όλοι η ομάδα-στόχος της Εκπαίδευσης Silta. Η startup, που ιδρύθηκε το 2021 από την Johanna Vilmi και τη Veera Virintie, συνδυάζει τη νευροεπιστήμη και την ψηφιακή μάθηση σε ένα διαδικτυακό πρόγραμμα που στοχεύει στη βελτίωση των δεξιοτήτων συγκέντρωσης.

«Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι φτιαγμένος για να κάνει δουλειά γνώσης και να κάθεται μπροστά σε οθόνες. Γι’ αυτό και η συγκέντρωση είναι πολύ δύσκολη για εμάς. Σα προβλήματα δεν είναι νέα, αλλά έχουν φτάσει σε ένα εντελώς νέο επίπεδο», εξήγησε ο Virintie. «Δεν εστιάζουμε στην παρούσα στιγμή και δεν ξέρουμε πια πώς να κάνουμε μία εργασία τη φορά, επιβαρύνοντας τον εγκέφαλό μας και προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο χρόνιου στρες».

Πίσω από τον αγώνα συγκέντρωσης υπάρχουν διάφορες ανθυγιεινές αλλά πολύ σχετικές συνήθειες: πολύ λίγος ύπνος και άσκηση, υπερβολική χρήση smartphone, συνεχής πολυδιεργασία και μη βιώσιμοι τρόποι εργασίας. Για να αντιμετωπίσει αυτά, η Silta έχει συσκευάσει πρόσφατα ευρήματα στη νευροεπιστήμη σε εργαλεία που οι άνθρωποι μπορούν να εφαρμόσουν απευθείας στην καθημερινή τους ζωή.

Σα ψηφιακά εργαλεία που βελτιώνουν τον τρόπο που δουλεύουμε είναι και η ειδικότητα της Κόλλας. Τπό το πρίσμα της συλλογικής εξάρτησης από την εξ αποστάσεως εργασία τα τελευταία χρόνια, αυτή η εταιρεία με έδρα το Ελσίνκι επιδιώκει να γεφυρώσει τις ελλείψεις που δημιουργούν οι τρέχουσες τεχνολογίες τηλεδιά- σκεψης.

«Αυτό που τους λείπει είναι το αληθινό συναίσθημα της παρουσίας με τους άλλους. Αυτό είναι βασικά αυτό που έχουμε λύσει με την κόλλα», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος Jussi Havu. «Έχουμε δημιουργήσει ένα εικονικό περιβάλλον τριών διαστάσεων με χωρικό ήχο όπου αισθάνεστε το ίδιο επίπεδο αλληλεπίδρασης με άλλους συμμετέχοντες όπως έχετε σε μια ρύθμιση πρόσωπο με πρόσωπο».

Για να διευκολυνθεί αυτό, οι χρήστες της πλατφόρμας φορούν γυαλιά VR για μια καθηλωτική εμπειρία με την οποία αναλαμβάνουν ένα avatar. Βοηθούνται επίσης από ένα ζευγάρι ελεγκτών που μιμούνται τις κινήσεις των χεριών τους. Αυτά διευκολύνουν διάφορα διαδραστικά στοιχεία του πραγματικού κόσμου, όπως χειραψία με άλλους συμμετέχοντες και αρπαγή αξεσουάρ όπως στυλό και γραφή σε πίνακες σημειώσεων. Η μίμηση των κινήσεων του κεφαλιού και των χεριών των χρηστών επιτρέπει επίσης την έκφραση της μη λεκτικής επικοινωνίας.

Ο αντίκτυπος αυτής της εικονικής εμπειρίας έχει συγκεκριμένες επιπτώσεις στον πραγματικό κόσμο.

«Αυτοί οι τύποι εργαλείων σάς επιτρέπουν να εξοικονομείτε χρόνο, χρήμα και ισορροπία μεταξύ επαγγελματι- κής και προσωπικής ζωής για τους υπαλλήλους», πρόσθεσε ο Havu.

Η μίμηση των κινήσεων του κεφαλιού και των χεριών των χρηστών επιτρέπει επίσης την έκφραση της μη λεκτικής επικοινωνίας.

Ο αντίκτυπος αυτής της εικονικής εμπειρίας έχει συγκεκριμένες επιπτώσεις στον πραγματικό κόσμο.

«Αυτοί οι τύποι εργαλείων σάς επιτρέπουν να εξοικονομείτε χρόνο, χρήμα και ισορροπία μεταξύ επαγγελμα- τικής και προσωπικής ζωής για τους υπαλλήλους», πρόσθεσε ο Havu.

Πιο οικολογικές μεταφορές

Σύμφωνα με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Verge Motorcycles, Tuomo Lehtimäki, ο μισός κόσμος της μοτοσικλέτας είναι έτοιμος να εξετάσει το ενδεχόμενο να γίνει ηλεκτρικός. Η Verge ελπίζει να τους πείσει με μια εντυπωσιακή, χωρίς κόμβο ηλεκτρική μοτοσικλέτα που έρχεται με χαμηλές ανάγκες συντήρησης.

«Σο 2018, [σκεφτόμασταν] πού χρησιμοποιείται η ενέργεια σε μια μοτοσικλέτα, είναι ο πίσω τροχός. Γιατί λοιπόν να φτιάξουμε αλυσίδες όταν μπορούμε να αλλάξουμε αυτή την ηλεκτρική ενέργεια σε ισχύ στο πίσω χείλος. Σότε έχουμε μόνο ένα κινούμενο μέρος», περιέγραψε ο Lehtimäki. «Πολλοί άνθρωποι είπαν ότι αυτό είναι αδύνατο να γίνει».

Γρήγορα προς τα εμπρός τέσσερα χρόνια, και τα πρώτα ποδήλατα Verge θα κυκλοφορήσουν το 2023. Σα περισσότερα από τα παραδοσιακά κινούμενα μέρη, όπως αλυσίδες, ζώνες και γρανάζια, έχουν αφαιρεθεί από το ποδήλατο για να ανταποκριθούν στο όραμα του Verge.

Ο Lehtimäki παραδέχτηκε ότι ήταν ένας μακρύς και δύσβατος δρόμος για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο, αλλά είπε ότι καθοδηγείται από ένα βαθύτερο κίνητρο: «Μπορώ να κοιτάξω τις επόμενες γενιές κατευθείαν στα μάτια και να πω ότι κάναμε το καλύτερο δυνατό. Και συνεχίζουμε να ξεπερνάμε τα όρια αυτού.
Αν μπορέσουμε να τα πάμε ακόμα καλύτερα αύριο, θα το κάνουμε».

Ο Anton Nolvi της Oleoflow προσπαθεί να κάνει τα τρόφιμα πιο υγιεινά χωρίς να αλλοιώνει τη γεύση τους.

Σουζάνα Λέτο

Source: https://www.goodnewsfinland.com/en/articles/feature/2022/future-proof-innovations-emerge-from- finland/variants/variant-1/

Σα απόνερα της Ενεργειακής Κρίσης, το Ενεργειακό μέλλον της Ευρώπης και η επόμενη μέρα μετά την κρίση.

Όταν η Ρωσία διέκοψε την ροή του φθηνού φυσικού αερίου το 2022 και από ότι φαίνεται εντός του 2023 θα έχουμε μία πλήρη διακοπή. Η ενεργειακή κρίση που βίωσε η Ε.Ε τον χρόνο που μας πέρασε, μάλλον ήταν μία από τις χειρότερες δοκιμασίες των λαών της Ευρώπης των τελευταίων 50 ετών, αφού σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες μπήκαν σε ένα ράλι εξεύρεσης καυσίμων εκτός των ρωσικών υδρογονανθράκων. Μέσα σε όλη αυτή την κούρσα αναζήτησης καυσίμων, πολλές χώρες επαναλειτούργησαν αρκετές κλεισμένες λιγνιτικές και πυρηνικές μονάδες. Μία σειρά από συσκέψεις σε συνόδους κορυφής αρχηγών κρατών και υπουργών ενέργειας πραγματοποιήθηκαν στις Βρυξέλλες το 2022, χωρίς να διασφαλίζουν έναν αποτελεσματικό οδικό χάρτη εξόδου από την κρίση. Όλες οι συσκέψεις κορυφής προσέγγιζαν την λύση του προβλήματος κυρίως από πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και επιτάχυνσης των έργων ΑΠΕ.

Σο φυσικό αέριο δεν ήταν το μόνο καύσιμο που αντιμετώπισε μια μεγάλη δοκιμασία. Η πυρηνική και η υδροηλεκτρική ενέργεια συμμετείχαν σχετικά ελάχιστα στο ενεργειακό μείγμα, λόγω προβλημάτων συντήρησης και μη ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, ενώ η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας τον χειμώνα που διανύουμε κράτησε όρθια ενεργειακά κυρίως τις χώρες του Βορρά

Η ενεργειακή κρίση της Ευρώπης έχει σταθεροποιηθεί προς το παρόν, βλέποντας μια σταθερή πτώση της τιμή του φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές, αλλά και στο TTF στο κόμβο της Ολλανδίας, ωστόσο η αβεβαιότητα σχετικά με την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος της ηπείρου θα μπορούσε να παραμείνει για χρόνια. Ο υψηλός πληθωρισμός έχει αυξήσει την πίεση στους ηγέτες να διαφοροποιήσουν τις πηγές ενέργειας.

Οι ευρωπαϊκές χώρες ανταγωνίζονται τους ανταγωνιστές τους για να αποθηκεύσουν φυσικό αέριο ενόψει της εαρινής περιόδου, αναζητώντας νέες προμήθειες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αφρική και τις χώρες του Κόλπου. Οι μακροπρόθεσμες δεσμεύσεις της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν διπλασιαστεί όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από την έναρξη του πολέμου — τουλάχιστον στα χαρτιά.

Για δεκαετίες, η Ευρώπη εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο. Οι χαμηλές τιμές ήταν δελεαστικές. Σο ίδιο και η ιδέα ότι, ως το «καθαρότερο από τα ορυκτά καύσιμα», το φυσικό αέριο έδωσε στις κυβερνήσεις μια έξοδο προς καθαρότερο καύσιμο από τα υπόλοιπα ορυκτά. Μέχρι πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτιόταν από τη Ρωσία για το 40% της συνολικής κατανάλωσης ερίου. Η Ρωσία άρχισε να περιορίζει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη και μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, η χώρα διέκοψε περαιτέρω τις ροές φυσικού αερίου σε αντίποινα για τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Οι αγωγοί που συνδέουν τις περιοχές, τον Nord Stream 1 και 2, σαμποταρίστηκαν από μια σειρά εκρήξεων τον Σεπτέμβριο.

Για να καλύψει το κενό, η Ευρώπη έπρεπε να αναζητήσει νέες πηγές και να το βρει κυρίως στο υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η παραγωγή έφτασε σε υψηλό ρεκόρ το 2022. Σο LNG είναι περίπου 600 φορές πιο συμπιεσμένο από την αέρια μορφή του και μπορεί να μετακινηθεί οπουδήποτε στον κόσμο μέσω δεξαμενόπλοιων και λιμένων. Αυτή η φορητότητα σήμαινε ότι η Ευρώπη έπρεπε να ανταγωνιστεί για LNG έναντι πολλών διαφορετικών προσφερόντων.

Η Ευρώπη δεν είχε άλλη επιλογή από το να πληρώσει. Πέρα από τη χρήση του στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, πολλά σπίτια εξακολουθούν να θερμαίνονται με φυσικό αέριο και ορισμένες βιομηχανίες εξαρτώνται από αυτό τόσο ως πηγή ενέργειας για εργοστάσια όσο και ως πρώτη ύλη. Οι επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη ήταν μεταξύ των επιχειρήσεων που επλήγησαν περισσότερο, με τους κατασκευαστές να διακόπτουν ή να κλείνουν εργοστάσια λόγω της απότομης αύξησης του κόστους. Από την έναρξη του πολέμου, η Ευρώπη έχει επίσης χρησιμοποιήσει περισσότερο άνθρακα. Η παρα- γωγή ενέργειας από άνθρακα έχει αυξηθεί περισσότερο από 15% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2021. Οι Ευρωπαίοι και οι βασικές βιομηχανίες μείωσαν επίσης τη χρήση ενέργειας από την έναρξη του πολέμου. Η ήπια έναρξη του χειμώνα έχει επίσης μειώσει τη ζήτηση φυσικού αερίου, την ίδια στιγμή που η Ευρώπη έχει γεμίσει τα αποθέματά της, συμβάλλοντας στην άμβλυνση της κρίσης φυσικού αερίου κατα την διάρκεια του χειμώνα.

Η Γαλλία υποτίθεται ότι θα ήταν απομονωμένη από τους κλυδωνισμούς στις τιμές των ορυκτών καυσί- μων, όπως οι περικοπές του ρωσικού φυσικού αερίου, χάρη στον μεγάλο στόλο εγχώριων πυρηνικών σταθμών της. Συνήθως, περισσότερο από το 70% της παραγωγής ενέργειας προέρχεται από την πυ- ρηνική ενέργεια και η χώρα είναι καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας. Αλλά επί του παρόντος οι μισοί από τους γηρασμένους πυρηνικούς αντιδραστήρες της Γαλλίας παραμένουν εκτός σύνδεσης για επισκευές και προγραμματισμένη συντήρηση που είχαν καθυστερήσει λόγω της πανδημίας του κορω- νοϊού. Ένας ακραίος καλοκαιρινός καύσωνας άσκησε πρόσθετη πίεση στο σύστημα περιορίζοντας την ψυκτική ικανότητα των σταθμών παραγωγής ενέργειας. Οι απεργίες επιδείνωσαν περαιτέρω την κρίση της πυρηνικής ενέργειας. Οι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής είναι επίσης δαπανηροί στην κατασκευή και τη λειτουργία τους. Ο υποστηριζόμενος από το κράτος φορέας εκμετάλλευσης πυρηνι- κής ενέργειας της Γαλλίας έχει χρέος σχεδόν 45 δισεκατομμυρίων ευρώ και θα εθνικοποιηθεί πλήρως για να εξασφαλίσει σταθερό ενεργειακό εφοδιασμό.

Ενώ η πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι ασφαλής και σταθερή υπό τις περισσότερες συνθήκες, είναι από καιρό αμφιλεγόμενη μεταξύ των περιβαλλοντικών ακτιβιστών επειδή ενέχει άλλους κινδύνους. Στη Γερμανία, η παραγωγή πυρηνικής ενέργειας μειώνεται εδώ και χρόνια. Ενώ η πυρηνική ενέργεια προμή- θευε πάνω από το ένα τέταρτο της ενέργειας της χώρας στις αρχές της δεκαετίας του 2000, το αντιπυ- ρηνικό κίνημα της Γερμανίας άσκησε πολιτική πίεση για να κλείσει τους αντιδραστήρες της μετά το πυ- ρηνικό ολοκαύτωμα στη Υουκουσίμα της Ιαπωνίας. Αν και η Γερμανία επρόκειτο να κλείσει τους τρεις εναπομείναντες πυρηνικούς αντιδραστήρες της φέτος, ο καγκελάριος Όλαφ Σόλτς διέταξε παράταση της λειτουργίας τους μέχρι την άνοιξη του επόμενου έτους, υπό το φως της τρέχουσας κρίσης.

Η έλλειψη υδροηλεκτρικής και πυρηνικής ενέργειας ήταν ένα πραγματικό πρόβλημα εν μέσω της κρίσης του φυσικού αερίου, δήλωσε ο Carlos Torres Diaz, επικεφαλής της έρευνας για τις αγορές ενέργειας στην Rystad Energy, μια ανεξάρτητη εταιρεία συμβούλων ενέργειας. «Αν αυτές οι δύο πηγές ήταν στο κανονικό επίπεδο, τότε η Ευρώπη πιθανότατα δεν θα χρειαζόταν τόσο πολύ φυσικό αέριο». Η Ευρώπη θερμαίνεται περίπου δύο φορές πιο γρήγορα από τον υπόλοιπο κόσμο. Οι παγετώνες που βοηθούν στην αποθήκευση και την απελευθέρωση του νερού τήξης μειώνονται γρήγορα και ζεστά, ξηρά καλοκαίρια όπως το περσινό, θα μπορούσαν να γίνουν πιο συνηθισμένα. Μια μελέτη πέρυσι διαπίστω- σε ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη θα οδηγούσε σε μειωμένες ετήσιες ροές ρευμάτων στη Νότια Ευρώπη μέχρι το τέλος του αιώνα, επηρεάζοντας την υδροηλεκτρική ενέργεια, αλλά πρότεινε ότι η Βόρεια Ευρώπη θα δει αυξημένες ροές. Σο 2017, η αιολική ενέργεια ξεπέρασε την υδροηλεκτρική ενέργεια ως η μεγαλύτερη ανανεώσιμη πηγή ενέργειας για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Μια χρονιά ρεκόρ για την ηλιακή και την αιολική ενέργεια ήταν το 2022, αφού εξοικονόμησε στην Ευρω- παϊκή Ένωση 11 δισεκατομμύρια ευρώ σε κόστος φυσικού αερίου φέτος, παράγοντας περίπου το ένα τέταρτο της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας από την έναρξη του πολέμου. Ωστόσο, δεν ήταν αρκετό για να αντισταθμίσει τις απώλειες από την πυρηνική και υδροηλεκτρική ενέργεια φέτος ή να περιορίσει την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων. Ορισμένοι επικριτές, συμπεριλαμβανομένου του Διευθύνοντος Συμβούλου της Exxon Mobil, έχουν κατηγορήσει την τρέχουσα ενεργειακή κρίση τουλάχιστον εν μέρει για τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, υποστηρίζοντας ότι οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν υποεπενδύσει σε ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, άλλοι ειδικοί στον τομέα της ενέργειας υποστήριξαν ότι η Ευρώπη δεν έχει μεταβεί σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αρκετά γρήγορα, σημειώνοντας ότι περισσό- τερη εγχώρια παραγόμενη αιολική και ηλιακή ενέργεια θα μπορούσε να αμβλύνει τις επιπτώσεις των περικοπών φυσικού αερίου της Ρωσίας.

Σον Μάιο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα σχέδιο για την επίτευξη ενεργειακής ανε- ξαρτησίας από τη Ρωσία, το οποίο κλίνει περαιτέρω προς τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέρ- γειας. Γνωστό ως REPower EU, ενθαρρύνει τη διαφοροποίηση των πηγών ορυκτών καυσίμων και την επιτάχυνση της υιοθέτησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας όπως η αιολική και η ηλιακή, και επίσης πιέ- ζει για μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας. Σο σχέδιο θα βοηθήσει επίσης την Ευρώπη να προσεγγίσει περισσότερο την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων της για το κλίμα. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρ- χουν μεγάλες προκλήσεις. Η ηλιακή ενέργεια, ειδικότερα, έχει τους δικούς της κινδύνους στην αλυσίδα εφοδιασμού.

Η Κίνα έχει σχεδόν το μονοπώλιο στις πρώτες ύλες και την τεχνική εμπειρογνωμοσύνη για την παραγω- γή φωτοβολταϊκών κυψελών για ηλιακούς συλλέκτες. Μια ανάλυση από το Bloomberg BNEF διαπίστω- σε ότι θα χρειαστούν σχεδόν 150 δισεκατομμύρια δολάρια για την Ευρώπη για την κατασκευή των εργο- στασίων για την κατασκευή επαρκούς ηλιακής χωρητικότητας και αποθήκευσης για την κάλυψη της ζήτησης έως το 2030. Η επίτευξη της ενεργειακής ασφάλειας και η επίτευξη των στόχων για το κλίμα θα απαιτήσουν πολύ μεγαλύτερες επενδύσεις και συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών από ποτέ, σύμφωνα με ειδικούς σε θέματα ενέργειας.

Συνοψίζοντας η Ευρώπη θα μπορούσε να ξανά περάσει άλλη μία εξίσου σοβαρή ενεργειακή κρίση, αυ- τή τη φορά όχι απο τις συνέπειες ενός πολέμου, αλλά από μια λανθασμένη, εμμονική και υπερφιλόδοξη ενεργειακή πολιτική του τύπου, η αιολική και ηλιακή ενέργεια είναι επαρκείς για να αντικαταστήσουν όλο το ενεργειακό μείγμα της Ε.Ε με ΑΠΕ χωρίς ίχνος ορυκτών καυσίμων. Μια διακοπή των εμπορικών σχέ- σεων Κίνας Ευρώπης είναι αρκετό για να δούμε να χάνεται η μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, αφού η Κίνα είναι η χώρα εξόρυξης σπάνιων γαιών, πολύτιμων και ειδικών μετάλλων, όπως λίθιο, κο- βάλτιο, Νικέλιο, υλικά απαραίτητα για την κατασκευή του πράσινου εξοπλισμού.

Η λύση βρίσκεται σε ένα ισορροπημένο ενεργειακό μείγμα που θα αποτελείται και απο ορυκτά καύσιμα, υδροηλεκτρικά μεγάλα έργα, πυρηνική ενέργεια με χρήση της μελλοντικής τεχνολογίας της σύντηξης, γεωθερμία και βιομάζα για την παραγωγή βιο-καυσίμων και υδρογόνου.

Μιχάλης Φριστοδουλίδης

Διπλ. Μηχανολόγος Μηχανικός ΑΠΘ – Ενεργειακός Επιθεωρητής

Σχολιάστε